ΚΙΤΡΙΝΟ είναι ο ήλιος, ΚΙΤΡΙΝΟ είναι το φθινόπωρο αλλά και το καλοκαίρι, ΚΙΤΡΙΝΟ είναι ο Vincent van Gogh, ΚΙΤΡΙΝΟ είναι ο Μπομπ ο σφουγγαράκης, ΚΙΤΡΙΝΟ είναι το Boby Trolley του Joe Colombo που σχεδιάστηκε στα 70΄ς και αποτελεί ακόμη ένα από τα πιο λειτουργικά τρόλεϊ αποθήκευσης.
Στις 17 Ιουλίου του 1968 στο Λονδίνο έκανε πρεμιέρα η ψυχεδελική μεγάλου μήκους γελοιογραφία των Beatles, το κίτρινο υποβρύχιο. Η ηχογράφηση του “Yellow Submarine” στα studio του Abbey Road ήταν αξιοσημείωτη για το πάρτι που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια αυτής: οι Beatles μαζί με τους φίλους τους, τις συζύγους τους, ακόμη και τον Rolling Stone Brian Jones πρόσθεσαν ηχητικά εφέ, φωνητικά και περίεργους ήχους παίζοντας ένα μεγάλο μπάσο.
Τι συνέβει όμως με αυτό το ΚΙΤΡΙΝΟ υποβρύχιο; Ήταν απλά ένα παιδικό χαρούμενο τραγούδι; Ή μήπως επρόκειτο πάλι απλά για ένα υποβρύχιο όχημα ζωγραφισμένο σε λαμπερό χρώμα; Χρώμα για τη μουσική, για την κίνηση της εικόνας, για τον κινηματογράφο;
Και αν από το χρώμα του κρόκου του αυγού, το κίτρινο περνάει στο design και στον κόσμο του styling και της μόδας, τι θα μας πει αργότερα ο Quentin Jerome Tarantino με τις γλαφυρές λεπτομέρειες του ταραντινικού φιλμικού του σύμπαν και τις αναφορές του σε κινηματογραφικές ιστορίες εκδίκησης και σε κινέζικες ταινίες καράτε, όπως το “Kill Bill” (Vol. 1, το 2003 και Vol. 2, το 2004) με την πρωταγωνίστρια Uma Thurman να φορά την θηλυκή εκδοχή της κιτρινόμαυρης αθλητικής φόρμας του Bruce Lee. Ο Bruce Lee στα 70’ς επέλεξε την κίτρινη-και-μαύρη αθλητική φόρμα για να εκπροσωπήσει την ιδέα του για το "στυλ χωρίς στυλ”. Ήθελε να φορέσει κάτι που να μην ήταν συνδεδεμένο με κάποιο συγκεκριμένο στυλ - αντιπροσώπευε αντ’ αυτού τον εαυτό του και το δικό του ύφος, γιατί πίστευε ότι η ελευθερία προέρχεται από το να μπορείς να ανταπεξέρχεσαι σε οποιαδήποτε κατάσταση βρίσκεσαι.
Αν και το κίτρινο μπορεί να μην είναι το χρώμα σας, αντιπροσωπεύει σε πολλούς τομείς την ζωτική ενέργεια. Αντιπροσωπεύει επίσης την ακτινοβολία και ένα ισχυρό σώμα και πολλά άλλα διασκεδαστικά, νόστιμα και ελκυστικά πράγματα στον κόσμο που είναι ΚΙΤΡΙΝΑ. Υπάρχει ένας σημαντικός λόγος που τα χαρούμενα χαμόγελα-happy smileys, κλασικά γίνονται με κίτρινο χρώμα.[1]
Το κίτρινο επίσης είναι το χρώμα που σηματοδοτεί τις περιοχές στις οποίες πραγματοποιούνται οικοδομικές εργασίες, το χρώμα που δείχνει την προσήλωση στη λεπτομέρεια, το χρώμα που συναντάμε στους κίτρινους pvc σωλήνες για τον εγκιβωτισμό καλωδίων στον τοίχο. Είναι το χρώμα που έχει συνδεθεί με την ηλιοφάνεια, την ελπίδα και την ευτυχία.
Στον τομέα της αρχιτεκτονικής, ο Le Corbusier[2] σχεδίασε αρχικά τις εγκαταστάσεις ενός λογικά δομημένου συστήματος για το σχεδιασμό του χρώματος στο περιοδικό l’ Esprit nouveau το 1921. Τα κείμενα του Le Corbusier δημιουργούν συνδέσεις μεταξύ συγκεκριμένων χρωστικών και χρωμάτων που βασίζονται σε αυτά και τις επιδράσεις τους στον αρχιτεκτονικό χώρο και τον κάτοικό του. Οι χωρικές επιδράσεις του χρώματος ονομάζονταν φυσιολογικές επιδράσεις, τα συναισθηματικά και τα συσχετιστικά αποτελέσματα ονομάζονταν ψυχολογικά αποτελέσματα.
Ο αρχιτέκτονας έπρεπε να γνωρίζει ότι αυτά τα χρώματα θα μπορούσαν να επηρεάσουν δραματικά το σχεδιασμό ενός χώρου.
Για παράδειγμα το «Μπλε» δημιουργεί χώρο.
Το «Κόκκινο» καθορίζει την υπόσταση ενός τοίχου σε μια open plan κάτοψη.
Ψυχολογικά, το «Κίτρινο» χαρακτηρίζεται συχνά ως το χρώμα που κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους ή αναζωογονημένους.
Το κίτρινο όταν χρησιμοποιείται με σύνεση, μπορεί να προσθέσει μια έκρηξη χαράς σε οτιδήποτε, και έχει ισχυρή παρουσία όπου και αν χρησιμοποιείται.
Ξέρατε ότι το κίτρινο αντιστοιχεί στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, που είναι η πλευρά της λογικής;
Η χρήση του κίτρινου χρώματος στην αρχιτεκτονική διεγείρει τα θετικά συναισθήματα, γι 'αυτό και χρησιμοποιείται συχνά σε χώρους για παιδιά και άλλους κοινωνικούς και κοινόχρηστους χώρους που προσανατολίζονται στην υποστήριξη μιας θετικής και ζωντανής διάθεσης.
Appartement Spectral by Architects BETILLON DORVAL‐BORY, Paris, France
Το «ABC of Architects» [3] είναι μια αλφαβητική λίστα κορυφαίων αρχιτεκτόνων και των σημαντικότερων έργων τους. Ανάμεσά στα εκθέματα, τα οποία θεμελιώνονται αποκτώντας σχήμα και κατεύθυνση στη διάρκεια του σύντομου, ευρηματικού βίντεο, 1’ και 38” διακρίνουμε το λονδρέζικο City Hall, του Norman Foster, το Γκούγκενχαϊμ του Μπιλμπάο, από τον Frank Gehry, το εθνικό στάδιο του Πεκίνου, των Herzog και De Meuron, το παρισινό Πομπιντού, των Renzo Piano και Richard Rogers. Aν δει κανείς ξανά και ξανά το βίντεο θα καταλάβει ότι αυτό που αποτυπώνεται στο μυαλό του είναι μία διαδοχή εικόνων με συνδετήρια σχήματα και χρώματα κυρίως κίτρινου χρώματος τα οποία χρησιμοποιούνται είτε ως καμβάς είτε ως τμήματα τον στιλιζαρισμένων εικόνων των κτιρίων αυτών.
Ο ρόλος του χρώματος στην αρχιτεκτονική σύνθεση είναι αδιαμφισβήτητος και διαχρονικός. Είναι υπεύθυνο για ένα σύνολο συνειδητών και υποσυνείδητων ερεθισμάτων και συναισθημάτων που προκαλεί στον παρατηρητή και στο χρήστη που βιώνει το χώρο. Το χρώμα αποτελεί συνειδητή επιλογή ισοδύναμης σημασίας στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό με την επιλογή των υλικών και των επενδύσεων ενός κτιρίου, όπως το μέταλλο, το ξύλο ή το γυαλί. Το χρώμα μπορεί να προβάλει ένα συγκεκριμένο όγκο, να τονίσει μία κατασκευαστική λεπτομέρεια ή να ορίσει μία διαδρομή σε υπαίθριο αστικό χώρο.
Η επιλογή του χρώματος σχετίζεται με την κλιματική ζώνη στην οποία βρίσκεται ένα έργο και τις συνθήκες φωτισμού στις οποίες εκτίθεται. Το χρώμα μπορεί να σχετίζεται με την ψυχολογία ή να υπηρετεί το συμβολισμό, ακόμα και το μυστικισμό. Τα χρώματα έχουν διαφορετικές έννοιες ανάλογα με την ιστορική ή πολιτισμική περίοδο, ανάλογα με την πολιτιστική κληρονομιά κάθε λαού. Μεταξύ πολλών άλλων χαρακτηριστικών, το χρώμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της ταυτότητας και της ατομικής σφραγίδας του αρχιτέκτονα. Η ιδέα των κτιρίων που μιλάνε μας βοηθάει να τοποθετήσουμε στο κέντρο των αρχιτεκτονικών μας γρίφων το ερώτημα των αξιών σύμφωνα με τις οποίες θέλουμε να ζούμε – και όχι το πώς απλώς θέλουμε να φαίνονται τα πράγματα. [4] 
Inter-Generation Centre by Dominique Coulon & Associés, Venarey-les-Laumes, France
Enzo Ferrari Museum by Future systems architects, Modena, Italy
Falcon Headquarters by RojkindArquitetos, San Angel, Mexico
Tellus Nursery School by Tham & Videgård Arkitekter, Stockholm, Sweden
Για την Elephant Design το κίτρινο είναι το χρώμα με το οποίο, το έργο υποδηλώνοντας διακριτικά τον τρόπο κατασκευής του, δεν αποκρύβει, αλλά αποκαλύπτει τους μηχανισμούς που το γεννούν, τις εμμονές των δημιουργών του, τη σοβαρότητα ενός παιδιού που ανακαλύπτει το νέο παιχνίδι του, τα θέλω μας, την ειλικρίνεια, την εντιμότητα, την αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική μας πρόθεση, το ευχάριστο περιβάλλον εργασίας μας, τα happy smileys της καθημερινότητας μας.
Ο ρόλος του Αρχιτέκτονα είναι - αρχικά με ψυχαναλυτικό τρόπο - να κάνει μια τομή της ψυχοσύνθεσης του ανθρώπου που έχει απέναντί του και να καταλάβει τις καταβολές του και τις επιθυμίες του. Όταν αρχίσει να σχεδιάζει, αυτό δεν γίνεται μόνο σε δύο διαστάσεις, σε μήκος και σε πλάτος. Ο σχεδιασμός έχει πολλές διαστάσεις: το μήκος, το πλάτος, το ύψος, το φως…και το φως είναι ΚΙΤΡΙΝΟ.
YELLOW OPTIMISM BRINGS JOY!
Σεπτέμβριος 2019,
Σύνταξη: Ελένη Σφαντού, Πάνος Αλεξίου
Πηγές:
[1] Tata Alkhazashvili (2015), “Architectural color-Yellow”, idaaf magazine (online), Feb 03, Available from: http://idaaf.com/architectural-color-yellow/
[2] Valentina Leva, Architect (2016), “Color me yellow! 8 Constructive Uses of Yellow in Architecture”, archilovers (online platform), May 10, Available from: https://www.archilovers.com/stories/13767/color-me-yellow.html
[3] Dimitris Karathanos (2013), “The architecture of happiness”, Athens voice magazine (online), Jan 13, Available from: arxitektonikitiseytixias
Γενικές αναφορές:
[4] Botton Alain. De (2013), “The architecture of happiness”, Patakis Publications, May, Translation: Antonis Kalokiris
